Ernst Jan Rozendaal , Provinciale Zeeuwse Courant 18 januari 2002

Halmans verpakt kritiek in humor

GOES - Velen ervaren de kunst die in de Goese Galerie Van den Berge te zien is als ontoegankelijk. Het is de vraag of dat klopt, maar dat kunstenaars daar zware thema's niet uit de weg gaan, is een feit. Dat geldt ook voor Utrechtenaar Frank Halmans. Zijn onderwerp is niet eenvoudig, maar humor maakt zijn werk zeer toegankelijk. "Humor is nooit een doel, maar wel een methode", erkent Halmans: "Het is een middel om makkelijker bij de beschouwer binnen te komen. Ik heb mij in mijn werk altijd met zware thema's beziggehouden, zoals de grens tussen een fysieke en een mentale plek. Door dat verhaal nu op een luchtiger manier te brengen, denk ik dat ik voor het publiek een barriere wegneem. Wat de thematiek betreft, heb ik geen enkele concessie gedaan. Wel heeft mijn recente werk een betere balans tussen wat ik wil zeggen en hoe ik het zeg." Het opvallendste object van de expositie, die deze week is begonnen, heeft Halmans gebouwd in de voorzaal van de galerie; De titel luidt: 'Geen huis-, tuin- en keukenmeubel.' Het lijkt een mobiel (vakantie)huis. Het is alsof een grote doos op wieltjes is uitgeklapt, waardoor een huis is ontstaan met verschillende kamers. Alleen blijkt dit geen high-tech-constructie. A1s het bouwpakket al klopte, is het nu volstrekt verkeerd in elkaar gezet. Maar zo te zien is er nooit een goed functionerend huis van te maken. Verschillende functies zijn geintegreerd. Een tafel is gecombineerd met een schemerlamp, een andere tafel is samengevoegd met een kooktoestel en het bed lijkt in een aantal opzichten ook het bad. Er zitten afvoerputjes in het matras. Een andere wasbak bevat ook een klein matras. Bouwwerk Verder blijkt het bouwwerk tot in detail fout in elkaar te zitten. Ramen gaan naar binnen open, terwijl de sluiting aan de buitenkant zit. Bovendien zit de vensterbank, met een lullige sanseveria erop, zodanig in de weg 'dat het raam helemaal niet dicht kan. Een andere deur klemt tegen de wasbak, bij bet elektrische kooktoestel liggen lucifers, potjes staan niet op de keukenplank maar hangen aan hun deksels eronder, traptreden zitten verkeerd om, de kapstok hangt buiten, enzovoorts. Hoe langer naar bet meubel wordt gekeken, hoe leuker het is. Halmans bevestigt dat hij op humoristische wijze kritiek probeert te leveren op installaties als die van Atelier Van Lieshout. "In de beeldende kunst en de filosofie worden we vandaag de dag nogal eens geconfronteerd met de stelling dat de moderne mens nomadisch van karakter is. Hij is mobiel, niet meer gebonden aan een plek. Iedereen neemt dat maar voetstoots van elkaar over, maar ik heb het idee dat dat helemaal niet zo is. Als je ziet hoeveel geld mensen uitgeven aan hun woning, of aan de tuin, dan lijkt hun eigen plek mij belangrijker dan ooit. De computer zou de oorzaak zijn van dat zogenaamde nomadische karakter. Daar geloof ik niks van. Je kunt via de computer boodschappen doen en communiceren. A1s je niet wilt, hoef je je huis helemaal niet uit. " In Galerie Van den Berge toont Halmans een 'Nachtkastje met souvenir' dat veel te veel deuren en laden heeft, een 'Tuinmeubel' dat zijn naam letterlijk neemt omdat het behalve eettafel ook een volkstuintje is en verder in de vorm van foto's, tekeningen en een installatie onverwachte verwijzingen naar alledaagse aanduidingen. "Mijn humor is mild van toon"; zegt Halmans. "Ik hen geen revolutionair, het zijn pesiflages. Dat ik, en door het gebruik van humor en door het leveren van kritiek, een buitenstaander ben in de beeldende kunst, vind ik wel prettig. Ik trek mijn eigen plan." Wel benadrukt hij dat het in zijn werk draait om meer dan humor en kritiek. "Ik hou een pleidooi voor de ruimte die mensen in hun geest hebben. Het vermogen om in luttele seconden enorme reizen te maken, de mogelijkheid om in te zoomen op een bepaalde plek, daarvan wordt veel te weinig gebruik gemaakt. Ik vind dat armoede. Mijn werk is een pleidooi voor de verbeeldingskracht."